Den Briel of Brielle?

Namen willen door de eeuwen heen nogal eens veranderen. Zo heette Noors stad in 1572 Den Briel, en het eiland waarop de stad lag Voorn of ook wel Voorne. Tegenwoordig noemt men de stad Brielle en maakt zij deel uit van de gemeente Voorne aan Zee.

Al in de middeleeuwen was Den Briel een handelsplaats en in 1572 was het een belangrijke stad in het gewest Holland, gelegen aan de Brielse Maas. De bevolking was eeuwenlang Rooms-Katholiek, maar daar kwam langzaam aan door invloed van Luther en Calvijn verandering in. (Dat lees je ook in Boerenwormkruid) Tot 1700 kon men over dit gedeelte van de rivier naar Rotterdam varen, daarna trad verzanding op en slibde ook de haven van Den Briel langzaam dicht, wat de stad qua inkomsten geen goed deed.

Wandelen door het Brielle van Noor

De tekenaars van de kaart van Den Briel uit de tijd van de 80-jarige Oorlog namen het niet zo nauw met de juiste ligging van Brielle op Voorne. Als je naar de kaart hierboven kijkt, lijkt het wel alsof Brielle het middelpunt van het eiland was. Dat klopt natuurlijk niet! In werkelijkheid lag de stad veel dichter bij de rivier en de huidige stad ligt met buitenwijk Meeuwenoord zelfs pal aan de Brielse Maas.

Wanneer je een wandeling wilt maken langs de plekken die in mijn boek genoemd worden, dan stel ik voor dat je je auto buiten de vesting parkeert, bijvoorbeeld op de parkeerplaats bij de Jumbo langs de N218.

START

- Loop vanaf de parkeerplaats over de Thoelaverweg en sla de eerste weg rechtsaf. Dit is de Kaaisingel. Zwaai naar de schapen.

- Volg het weggetje tussen de twee waterpartijen door (die allebei de Molenvest zijn) en ga op het eilandje linksaf de brug over naar de Kaaipoort. Nu krijg je pas echt het gevoel dat je de vesting inloopt, cool niet?

- Sla linksaf de Kaaistraat in. Ja, dat klopt, je had een kortere weg kunnen nemen, maar deze is veel mooier :-)

- Sla rechtsaf, loop over de Kaaibrug en vervolg je weg rechtdoor de Vischstraat in, waar in 1572 de vismarkt was. (De straat naar rechts is de Rozemarijnstraat, waar Agnieken geboren is)

- Volg de Vischstraat tot aan de Markt.

- Op de Markt is een goede gelegenheid om te genieten van het terras, maar hier bevindt zich ook het Historisch Museum. Noor is hier al zo vaak geweest, dat ze zich zou beperken tot het terras, maar als je iets wilt weten over de 80-jarige Oorlog kan je niet om het museum heen. Kijk vooral ook even naar het beeld van Wilhelmina, dat in het volgende boek een rol speelt.

- Vanaf de Markt heb je 3 mogelijkheden: of je slaat bij Wilhelmina linksaf de Nobelstraat in. Dan is aan je rechterhand de vreselijk leuke boekhandel te vinden waar Noor om hulp vraagt bij het uitzoeken wie Mr Boerenwormkruid is. Of je slaat bij Wilhelmina rechtsaf de Voorstraat in, de straat waaraan Noor woont. Of je loopt rechtdoor, door de Koopmanstraat naar het Wellerondom.  Dat is het volgende routepunt.

- Op het Wellerondom is ook weer een gezellig terras. Maar wij lopen nog even rechtdoor, naar de Catharijnehof vanwaar de grote kerk waakt over Brielle. De Catharijnekerk was de eerste getuige van de laffe moord op  Mr Boerenwormkruid. Noor is dol op deze kerk, maar ze vindt dat de stoelen en kerkbanken vreselijk ongemakkelijk zitten.

- Loop vooral even een rondje om de kerk en bewonder de historische panden, w.o. het Merulaweeshuis. Tijd over? Bezoek de kerk!

- We slaan nu door het steegje rechtsaf naar de Langestraat. (D.w.z. dat we de Commandeursstraat waar Raymond woont, overslaan, maar daar is eigenlijk toch niets te zien).

- Want we slaan rechtsaf het mooiste steegje van Brielle in, het Raas. Kijk vooral even over de oude muur naar de tuin rechts.

- Het Raas leidt naar het Asylplein, met in het midden het beeld van de Nymph. Ook hier kan je een rondje maken, achter de gebouwen langs. Doe dat, en loop vervolgens de Langestraat weer in. Sla rechtsaf.

- Loop net zolang door totdat je niet verder kunt omdat je tegen de wallen aanloopt. Sla nu rechtsaf de Langepoortstraat in.

- Loop linksaf door de Langepoort (voorzichtig! Hier rijden auto's).

- Volg de weg langs een van de Ravelijnen (waar een sleutelscene uit Boerenwormkruid zich afspeelt) over het houten bruggetje en sla aan het eind rechtsaf. Maar voordat je dat doet: je hebt RUST ROEST gevonden. Het is privéterrein.

- Loop terug tot aan de wallen en klim aan de andere kant van de Langepoort de houten trap op. Sla rechtsaf de wallen op en loop nu over de Langepoort.

- Loop langs de Noordpoort (aan je linkerhand). Dit is de plek waar de Geuzen Den Briel in 1572 binnenvielen. Helaas is er weinig van over. Vervolg je weg over de wallen totdat je tegen het tolhuis aanloopt.

- Sla hier rechtsaf het Maarland NZ op. Neem de Julianabrug naar de overkant.

- Sla linksaf Maarland ZZ op en kijk, weer zo'n gezellig terras. Hier is ook Café Dixi, waar Noor vaak kwam.

- Neem de volgende brug naar de Molenstraat. Loop die in.

- Bij de molen 't Vliegend Hert (is te bezoeken!) ga je rechtsaf de wallen op (vergeet daar niet het Kruithuisje te bezoeken) om weer uit te komen bij de Kaaipoort.

Uiteraard is er nog veel meer te bezoeken in Brielle! Ook is er nog veel meer te vertellen! Maar dat bewaar ik voor het volgende blog. Voel je vrij om via de Contactpagina mij te laten weten hoe je de wandeling vond.

Renée